Merkez Bankası politika faizini birkaç aydır yüzde 50’ye sabitledi. Kredi kartlarının faizi yüzde 4,95’e, gecikme faizi de yüzde 5’lere yükseldi. Bu durum, kredi kartıyla ihtiyaçlarını gidermeye çalışan milyonlarca vatandaşı ağır borç ve faiz yükü altına soktu ve kredi kartı borçları 1,5 trilyon liraya dayandı. Ödenemeyen kredi ve kredi kartı borçlarında adeta bir patlama yaşanıyor.
Bireysel tüketici ve ihtiyaç kredisi faizleri yüzde 70’i aştı. Bunun yanısıra 36 ay olan bireysel kredi vadesi 100 bin TL’ye kadar olan kredilerde 12 ayla sınırlandırıldı.
Ticari kredilerde de benzer faiz, vade ve geri ödeme sisteminden dolayı kredi talebinde ciddi düşüş yaşanıyor.
İşletmelerin ticari kredi kullanmak yerine özkaynaklarıyla ayakta kalma, varlıklarını satma ya da üretim ve istihdamı azaltma yoluna giderek süreci yönetmeye çalıştıkları gözleniyor.
Merkez Bankası, Elektronik Veri Dağıtım Sisteminde yer alan Takasbank’ın Temmuz 2024 rakamlarına göre, Haziran ayında 10 bin 546 adet olan karşılıksız çek sayısı, Temmuz da yüzde 149,9 oranında artarak 26 bin 351 adete yükseldi. Karşılıksız çıkan çeklerin bir ayda böylesine yüksek artış göstermesi, ekonominin genelinde büyük bir ödeme krizi olduğunu gösteriyor. Takasbank verilerinde, Haziran da 6 milyar 450 milyon TL olan karşılıksız çek tutarının, Temmuz da yaklaşık 2,5 kat artarak 15 milyar 770 milyon liraya yükseldiğini gösteriyor. İbraz edilen toplam çek sayısı ise Haziran da 614 bin 764 iken, Temmuz da 1 milyon 472 bin 257’ye ulaştı. İşleme konulan çeklerin toplam tutarı da 307,4 milyar liradan yüzde 100’e yaklaşan artışla 606,3 milyar liraya çıktı.
Karşılıksız çek adedi ve tutarındaki artışla, ödeme-borç-tahsilat zinciri kırılma noktasına doğru ilerliyor. Ödeme zincirinin kopması halinde yüzlerce, binlerce işletme darboğaza girecek, icra ve hacizle karşılaşacak. Böyle devam ettiği sürece, kapanan, faaliyetine son veren şirket sayısında aylardır süren kesintisiz yükseliş daha ileri ve tehlikeli boyutlara ulaşacak!
Açıkçası Eylül-Ekim-Kasım ayları daha da vahim olacak gibi görünüyor.
Piyasaların morale, güvene ihtiyacı var ancak o ihtiyacı yerine getirecek iktidar yok. Sokaktaki sesler, homurtular erken seçim beklentileri hızla yükseliyor.
O nedenle bizde diyoruz ki;
Geçim Yoksa, Seçim Var.
Yalçın Görgöz
CHP Parti Meclisi Üyesi
Örgütlenme Koordinatörü
.png){kind=avatar}
.jpeg)
.png){kind=avatar}
Yorumlar
Yorum Yap