2023 yılının ikinci yarısında net asgari ücretin 11 bin 402 lira olarak belirlendiğini duyurdu. Reel enflasyon asgari ücretin hangi sürede eriyeceği merak konusu. Vatandaşın alım gücü fiyat artışları karşısında direnebilecek mi?

Bu soruların cevabı için ekonomik göstergeleri yakından takip etmek gerekiyor. Asgari ücretin alım gücünü etkileyen en önemli faktörlerden biri enflasyondur. Enflasyon, mal ve hizmetlerin fiyatlarının genel düzeyindeki artışı ifade eder. Enflasyon yükseldikçe, asgari ücretle geçinen vatandaşların satın alma gücü azalır.

Örneğin, 2023 yılının ilk yarısında net asgari ücret 8 bin 604 lira idi. Bu dönemde tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yüzde 17,53 arttı. Bu da asgari ücretin reel değerinin yüzde 17,53 oranında azaldığı anlamına gelir. Yani asgari ücretle geçinen bir vatandaş, 2023 yılının ilk yarısında alabildiği mal ve hizmetlerin aynısını ikinci yarıda alamaz.

Bu nedenle, asgari ücrete yapılan ara zam önemlidir. Ara zam, asgari ücretin enflasyona göre ayarlanmasıdır. 2023 yılının ikinci yarısında brüt asgari ücrete yüzde 34 ara zam yapıldı. Bu da net asgari ücretin 8 bin 604 liradan 11 bin 402 liraya çıkmasını sağladı. Böylece, asgari ücretle geçinen vatandaşların alım gücü bir miktar arttı.

Ancak ara zamın yeterli olup olmadığı, ikinci yarıda gerçekleşecek enflasyona bağlıdır. Eğer enflasyon ara zam oranından daha fazla artarsa, asgari ücretin reel değeri yeniden erimeye başlar. Bu da vatandaşın alım gücünün düşmesine neden olur.

Bu durumda, asgari ücretin hangi sürede eriyeceğini tahmin etmek için ikinci yarıda beklenen enflasyon oranını bilmek gerekir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023 yılı sonu için enflasyon tahminini yüzde 14,1 olarak açıkladı. Eğer bu tahmin gerçekleşirse, asgari ücretin reel değeri yıl sonuna kadar yaklaşık yüzde 14,1 oranında azalacaktır.

Bu da demektir ki, asgari ücretle geçinen bir vatandaş, 2023 yılının ikinci yarısında alabildiği mal ve hizmetlerin aynısını yıl sonunda alamayacaktır. Asgari ücretin tamamen erimesi için ise enflasyonun ara zam oranını aşması gerekir. Bu da enflasyonun yüzde 34'ün üzerine çıkması anlamına gelir.

Sonuç olarak, asgari ücretin hangi sürede eriyeceği, ikinci yarıda gerçekleşecek enflasyona bağlıdır. Enflasyon ne kadar yüksek olursa, asgari ücretin reel değeri o kadar hızlı azalır. Vatandaşın alım gücü de buna paralel olarak düşer. Bu nedenle, asgari ücretin enflasyona endeksli olması ve düzenli olarak güncellenmesi gerekmektedir.